Letoi-en iturria ikusi

{{konposatu kimiko infotaula}}
'''Letoia''' metal [[aleazio]]a da, [[kobre]]z eta [[zink]]ez osatutakoa.{{lur erref}} Kobre eta zink proportzioak aldakorrak izan daitezke. Kobre hutsak baino propietate mekaniko hobeak izaten dituzte aleazio horiek, hala nola [[harikortasun]]a eta [[xaflagarritasun]]a. 

== Izena ==
Aintzina letoi hitzak zenbait [[brontze]] mota adierazteko erabiltzen zen arren, gaur egun [[eztainu]]a osagai nagusitzat duten kobre aleazioei brontze deritzaie eta ez letoi.

== Propietateak ==
Letoiaren propietateak asko alda litezke kobre eta zinkaz gain izan ditzakeen beste zenbait metalen arrastoak direla-eta, [[metal]] horien proportzioa txikia bada ere. Batzuk hotzean soilik landu daitezke, beste batzuk gori daudenean besterik ez, eta bada inolako tenperaturatan landu ez daitekeenik. Orohar letoi mota guztiak hauskor bihurtzen dira [[urtze]] tenperaturatik hurbil daudenean.

[[Dentsitate (fisika)|Dentsitatea]] konposizioaren araberakoa bada ere, <math>8,4gr/cm^3</math> eta <math> 8,7gr/cm^3</math> artean egoten da.

== Ekoizpena ==
Letoia ekoizteko zinka eta kobrea batera urtzen dira fundizio labe batean. [[Lingote]]ak hotz daudean lantzen dira xaflak eta barrak egiteko. Xaflak eta barrak hagaxkak lortzeko landu daitezke, eta hagaxkek, luzapen prozesuak medio, kablea eta [[alanbre]]a ekoizteko balio dute.

== Erabilerak ==
Erabilpen anitz du, [[armagintza]]tik hasi [[musika tresna|musika tresnen]] fabrikazioraino; [[bateria (musika)|baterien]] [[txindata]]k, adibidez, letoizkoak izan ohi dira. Kondentsadore hodietan eta terminal elektrikoetan erabili ohi da. Industrian baliagarria da kolpatzean txinpartik ez sortzeko duen gaitasuna, metal askok ez dutena. Aspaldi ''azofar'' eta ''kobre horia'' izenak ematen zitzaizkion, eta [[Antzinako Erroma|erromatarrek]] zenbait [[txanpon]] egiteko erabiltzen zuten.

== Erreferentziak ==
{{erreferentzia_zerrenda|30em}}

== Kanpo estekak ==
{{autoritate kontrola}}

[[Kategoria:Aleazioak]]
[[Kategoria:Metalurgia]]
[[Kategoria:Metalak]]