Mark Miodownik-en iturria ikusi

{{Biografia infotaula automatikoa}}

'''Mark Andrew Miodownik''' ([[Londres]], [[1969]]ko [[apirilaren 25]]a) [[Materialen zientzia|materialak]] ikertzen dituen [[britainiar]] zientzialari, ingeniari, dibulgatzail eta [[University College London|Londresko University College]]-ko idazlea da. Lehenago, [[Londresko King's College]]-ko Materialen Ikerketa Taldeko burua izan zen, eta Materialen Liburutegiko sortzaileetako bat.<ref>{{Cite aldizkari|abizena=Khamsi|urtea=2005|izenburua=Materials library has the right stuff: Eclectic collection promotes the tactile side of science|izena1=R.|kazeta=Nature|doi=10.1038/news050328-5}}</ref> Erresuma Batuko Ingeniaritza Akademiako kidea da (Royal Academy of Engineering), baita Britaniar inperioko ordenakoa ere (Order of the British Empire).<ref>{{Erreferentzia|izenburua=Stuff Matters by Mark Miodownik|argitaletxea=Youtube|hizkuntza=eu-ES|url=https://www.youtube.com/watch?v=zCzLDln5VGM|sartze-data=2021-12-09}}</ref>

== Ikasketak ==
Miodownik Londresko hegoaldeko Emanue eskolara joan zen. 1987an Oxfordeko St Catherine's Collegera joan zen, eta [[Metalurgia|metalurgiako]] zientzietako lizentziatura batekin graduatu zen. Linacre College-n (Oxford, 1996) turbina-motorretako aleazioetan doktore titulua lortu zuen, bereziki oxido-sakabanaketa indartuzko aleazioetan (Oxide dispersion strengthened (ODS) alloys). Doktore-tesiarengatik [[Hetherington Saria]] eman zioten 1995ean.

Mark Miodownik-ek dioenez, materialetan duen interesa bizkarrean gertatu zitzaion istriputxo batetik datorkio, bizarra mozteko orri batekin, eskolara bidean. Altzairuzko pieza txiki batek hainbesteko kaltea egin ziola konturatzean, materialekiko interesa piztu zitzaion.<ref name=":0">{{Erreferentzia|abizena=Al-Khalili|urtea=2014|izenburua=BBC Radio 4 - The Life Scientific, Mark Miodownik|hizkuntza=en-GB|url=https://www.bbc.co.uk/programmes/b03xdmz8|aldizkaria=BBC|sartze-data=2021-12-09}}</ref>

== Karrera profesionala eta ikerketa ==
Miodownik-en ikerketa zientifikoa [[Materialen zientzia|Materialen Zientzian]], [[Metalurgia|Metalurgian]]<ref name="sensoaesthetic-materials">{{Cite web|izenburua=Sensoaesthetic Materials - Research|url=http://www.instituteofmaking.org.uk/research/sensoaesthetic-materials|lana=Institute of Making}}</ref><ref>{{Cite aldizkari|abizena=Cohen|urtea=2010|izenburua=The importance of structured noise in the generation of self-organizing tissue patterns through contact-mediated cell-cell signalling|orrialdeak=787–798|abizena2=Baum|abizena3=Miodownik|izena1=M.|izena2=B.|izena3=M.|kazeta=Journal of the Royal Society Interface|liburukia=8|alea=59|oclc=3104346|pmid=21084342|doi=10.1098/rsif.2010.0488}}</ref><ref>{{Cite aldizkari|abizena=Cohen|urtea=2010|izenburua=Dynamic Filopodia Transmit Intermittent Delta-Notch Signaling to Drive Pattern Refinement during Lateral Inhibition|orrialdeak=78–89|abizena2=Georgiou|abizena3=Stevenson|abizena4=Miodownik|abizena5=Baum|izena1=M.|izena2=M.|izena3=N. L.|izena4=M.|izena5=B.|kazeta=Developmental Cell|liburukia=19|alea=1|pmid=20643352|doi=10.1016/j.devcel.2010.06.006}}</ref> eta Biomekanikan dago nagusiki.<ref>{{Cite aldizkari|abizena=Muñoz|urtea=2010|izenburua=Stress-dependent morphogenesis: Continuum mechanics and truss systems|orrialdeak=451–467|abizena2=Conte|abizena3=Miodownik|izena1=J. J.|izena2=V.|izena3=M.|kazeta=Biomechanics and Modeling in Mechanobiology|liburukia=9|alea=4|pmid=20069442|doi=10.1007/s10237-009-0187-9}}</ref><ref>{{Cite aldizkari|abizena=Conte|urtea=2009|izenburua=Robust mechanisms of ventral furrow invagination require the combination of cellular shape changes|orrialdeak=016010|abizena2=Muñoz|abizena3=Baum|abizena4=Miodownik|izena1=V.|izena2=J. J.|izena3=B.|izena4=M.|kazeta=Physical Biology|liburukia=6|alea=1|pmid=19342769|bibcode=2009PhBio...6a6010C|doi=10.1088/1478-3975/6/1/016010}}</ref><ref>{{Cite aldizkari|abizena=Conte|urtea=2008|izenburua=A 3D finite element model of ventral furrow invagination in the Drosophila melanogaster embryo|orrialdeak=188–198|abizena2=Munoz|abizena3=Miodownik|izena1=V.|izena2=J.|izena3=M.|kazeta=Journal of the Mechanical Behavior of Biomedical Materials|liburukia=1|alea=2|pmid=19627783|doi=10.1016/j.jmbbm.2007.10.002}}</ref><ref>{{Cite aldizkari|abizena=Basanta|urtea=2008|izenburua=The Evolution of Robust Development and Homeostasis in Artificial Organisms|orrialdeak=e1000030|abizena2=Miodownik|abizena3=Baum|izena1=D.|izena2=M.|izena3=B.|kazeta=PLOS Computational Biology|liburukia=4|alea=3|oclc=2274883|pmid=18369424|bibcode=2008PLSCB...4E0030B|doi=10.1371/journal.pcbi.1000030}}</ref><ref>{{Cite aldizkari|abizena=Munoz|urtea=2007|izenburua=A deformation gradient decomposition method for the analysis of the mechanics of morphogenesis|orrialdeak=1372–1380|abizena2=Barrett|abizena3=Miodownik|izena1=J.|izena2=K.|izena3=M.|kazeta=Journal of Biomechanics|liburukia=40|alea=6|pmid=16814298|doi=10.1016/j.jbiomech.2006.05.006}}</ref><ref>{{Cite aldizkari|abizena=Miodownik|urtea=2005|izenburua=Facts not opinions?|orrialdeak=506–508|izena1=M.|kazeta=Nature Materials|liburukia=4|alea=7|pmid=16003393|bibcode=2005NatMa...4..506M|doi=10.1038/nmat1416}}</ref><ref>{{Cite aldizkari|abizena=Wongsriruksa|urtea=2012|izenburua=The use of physical property data to predict the touch perception of materials|orrialdeak=238–244|abizena2=Howes|abizena3=Conreen|abizena4=Miodownik|izena1=S.|izena2=P.|izena3=M.|izena4=M.|kazeta=Materials & Design|liburukia=42|doi=10.1016/j.matdes.2012.05.054}}</ref> Sinsoestetika kontzeptua garatzeko ere funtsezkoa izan da, hau da, "metodologia zientifikoa alderdi estetiko, sentsual eta emozionalean aplikatzea".<ref name="sensoaesthetic-materials" />

=== Irrati-dibulgatzailea ===
[[Fitxategi:Ekaiak_JREtxebarria_Miodownik.jpg|ezkerrera|thumb|351x351px|[[Mark Miodownik|M. Miodownik-en]] 'Ekaiak badu garrantzia' liburua [[Jose Ramon Etxebarria|J. R. Etxebarriak]] itzuli zuen [[Udako Euskal Unibertsitatea|UEUk]] eta [[NanoGUNE|CIC Nanogunek]] eskatuta. Egunero etxean edo kalean erabiltzen ditugun material (ekai) arruntak aztertzen dira liburuan (2022)]]
Miodownik oso ezaguna da bere dibulgazio-lanagatik. 2001ean, arte eta zientzietako estetikari buruzko hitzaldiak eman zituen Arte Garaikideen Institutuan (ICA).<ref name="people">[https://web.archive.org/web/20090214144121/http://www.materialslibrary.org.uk/MaterialsLibrary/people.htm People]. Materials Library. Retrieved 26 October 2010.  by [[WebCitation]] on 26 October 2010.</ref> 2003an Materialen Liburutegia sortu zuen, materialen zientzian lan egiten duten pertsonentzako web gunea, NESTA erakundearen diru-laguntza batekin.<ref>[https://web.archive.org/web/20101008234045/http://www.kcl.ac.uk/schools/nms/diveng/research/materials/mam/bio.html Dr Mark Miodownik – Biography]. [[King's College London]]. Retrieved 26 October 2010.  by [[WebCitation]] on 26 October 2010.</ref> 2005ean, bi hitzaldi antolatu zituen [[Tate Modern|Tate Modern-en]], material berriek arteetan duten eraginari buruz.<ref name="AFP">[https://web.archive.org/web/20120308164358/http://www.artfundprize.org.uk/2008/judging-panel.php "Judging panel 2008"]. [[Art Fund Prize]]. Retrieved 26 October 2010.  by [[WebCitation]] on 26 October 2010.</ref> 2006an, berak eta beste bi zientzialarik [[AfterImage]] sortu zuten, argiaren eta kolorearen pertzepzioa aztertzen duen instalazioa, eta Hayward galerian erakutsi zuten.<ref>[https://web.archive.org/web/20110714103822/http://www.mlythgoe.com/19Afterimage.htm "AfterImage at the Hayward Gallery"]. mlythgoe.com. Retrieved 26 October 2010.  by [[WebCitation]] on 26 October 2010.</ref> 2007an, Materialen Liburutegiak podcast bat sortu zuen: "Zer izan daiteke gaia? ", Tate erakundearen laguntzarekin.<ref>[https://web.archive.org/web/20110111050417/https://www.tate.org.uk/modern/tours/materialslibrary/credits.shtm What can the matter be?]. [[Tate Modern]]. Retrieved 26 October 2010. [https://www.webcitation.org/5tmIq0aP0?url=http://www.tate.org.uk/modern/tours/materialslibrary/ Archived] by [[WebCitation]] on 26 October 2010. [http://webarchive.nationalarchives.gov.uk/20120203094030/http:/www.tate.org.uk/modern/tours/materialslibrary/ "Credits"]. [[Tate Modern]]. Retrieved 26 October 2010.  by [[WebCitation]] on 26 October 2010.</ref> [[Jim Al-Khalili|Jim Al-Khalili-k]] elkarrizketa bat egin zion [[BBC Radio 4]]-ko [[The Life Scientific]] irrati-saioko lehen emanaldirako, 2014ko martxoan.<ref name=":0" />

2008ko Art Fund Sariko epaileetako bat izan zen.<ref name="AFP" /> Sarritan hitzaldiak ematen ditu Cheltenham Zientzia-Jaialdian, talde aholku-emaileko kidea baita. 2010ean, zientzian eragin handiena duten 100 pertsonetatik 89 jarri zituen berak [[Times]] zerrendan, eta urte hartako Royal Institution-en Gabonetako hitzaldia eman zuen. Hiru zatiko telesailak, Size Matters izenekoak, aztertu zuen ''tamainak'' nola eragiten dion guztiari, unibertsoaren forma barne, eta BBC Four katean zabaldu zuten abenduaren amaieran.<ref>[https://web.archive.org/web/20210511230335/https://www.thomasyoungcentre.org/media/335/dr-mark-miodownik-takes-on-the-royal-institution-christmas-lectures/ "Dr Mark Miodownik, takes on the Royal Institution Christmas Lectures"]. [[Thomas Young Centre]]. 13 August 2010. Retrieved 26 October 2010. [https://web.archive.org/web/20130628153304/http://www.kcl.ac.uk/news/news_details.php?news_id=1428&year=2010 "Materials scientist to give RI Lecture"]. [[King's College London]]. Retrieved 26 October 2010.</ref>

Miodownik-ek Tate Modernekin, Hayward Galeriarekin eta Wellcome Bildumarekin lan egin du. Lotura estua du [[Britainia Handiko Errege Erakundea|Britainia Handiko Errege Erakundearekin]], eta "Material Arraroa" izeneko hitzaldia aurkeztu zuen 2013ko otsailean Ostiral Gauean.<ref>[https://web.archive.org/web/20170924160644/http://richannel.org/strange-material Strange Material]. [[Royal Institution of Great Britain]]. Retrieved 5 March 2013.</ref><ref>[https://www.youtube.com/watch?v=GEWFJiMK6CE Strange Materials with Mark Miodownik]. [https://www.youtube.com/user/TheRoyalInstitution Royal Institution of Great Britain]. [[YouTube]] Retrieved 29 June 2014.</ref> Telebistan, besteak beste, hauetan ageri da: Wondersuff [[BBC Two]]-n, 2011ko abuztuan;  ''How it Works''  BBC Four-ren, 2012an; eta ''[[:en:The_Genius_of_Invention|The Genius of Invention]] asmakizunaren genioa'', [[BBC Two|BBC Two-n]], 2013aren hasieran.<ref>[http://www.bbc.co.uk/programmes/b012ymht "Wonderstuff"]. [[BBC website]]. Retrieved 5 March 2013.</ref><ref>[http://www.bbc.co.uk/programmes/b01fm490 "How it Works"]. [[BBC website]]. Retrieved 5 March 2013.</ref><ref>[http://www.bbc.co.uk/programmes/b01qb0p5 "The Genius of Invention"]. [[BBC website]]. Retrieved 5 March 2013.</ref> 2012. urtearen amaieran, [[BBC Two|BBC Two-ko]]  [[Dara O Briain's Science Club|Dara Ó Briain's Science Club]]  saioan ere agertu zen gonbidatu erregular gisa.<ref>[http://www.bbc.co.uk/programmes/p00zxmqd "Dara O Briain’s Science Club"]. [[BBC website]]. Retrieved 5 March 2013.</ref>

=== Sariak eta ohoreak ===
Miodownik Ingeniaritzako Errege Akademiako kide hautatu zuten 2014. urtean.<ref>{{Cite web|izenburua=Stars of industry and academia elected to the Royal Academy of Engineering|url=https://www.raeng.org.uk/news/news-releases/2014/september/stars-of-industry-and-academia-elected-to-the-roya|accessdate=5 March 2019}}</ref> ''Stuff Matters: The Strange Stories of the Marvellous Materials that Shape Our Man-made World'' liburuak Zientzia Liburuetarako Royal Society Winton 2014 saria eta Medikuntzako Zientzia, Ingeniaritza eta Komunikazio Akademien Sari Nazionala irabazi zituen 2015ean.<ref name="SciAward">{{Cite web|abizena=Melissa Hogenboom|izenburua=Materials book wins Royal Society Winton Prize|argitaletxea=BBC|data=10 November 2014|url=https://www.bbc.com/news/science-environment-29987159|accessdate=11 November 2014}}</ref><ref>{{Cite web|izenburua=Academies Announce Winners of 2015 Communication Awards|url=http://www8.nationalacademies.org/onpinews/newsitem.aspx?RecordID=09092015A|lana=www8.nationalacademies.org|accessdate=2020-02-20}}</ref> Urte berean Zientziarekiko Konpromiso Publikorako Zientziaren Aurrerapenerako Elkarte Amerikarraren Saria jaso zuen.<ref>{{Cite web|izenburua=Mark Miodownik receives AAAS Public Engagement with Science Award|data=15 February 2016|url=https://mecheng.ucl.ac.uk/news/mark-miodownik-receives-aaas-public-engagement-science-award/|lana=UCL Mechanical Engineering|accessdate=20 February 2020}}</ref>

2017an, [[Michael Faraday saria|Michael Faraday Saria]] eta [[Royal Society|Royal Societyren]] hitzaldia jaso zituen Miodownik-ek, eta 2018ko Urte Berrian MBE bat eman zioten "zientzia, ingeniaritza eta irratirako zerbitzuak" emateko.<ref>{{Cite web|izenburua=Miodownik wins Royal Society Faraday Prize and Lecture - UCL Mechanical Engineering|url=http://mecheng.ucl.ac.uk/news/miodownik-wins-royal-society-faraday-prize-lecture/}}</ref><ref>{{Cite web|izenburua=Honours list|url=https://www.gov.uk/government/uploads/system/uploads/attachment_data/file/671148/NY18_Queens_List_-_Final_.pdf|lana=gov.uk}}f</ref>

== Argitalpenak ==

* ''Stuff Matters: The Strange Stories of the Marvellous Materials that Shape Our Man-made World'' (2014), {{ISBN|978-0241955185}} (Gauza garrantzitsuak: Gure mundua osatzen duten material zoragarrien istorio bitxiak, gizakiak eginak)
* ''Liquid Rules: The Delightful and Dangerous Substances That Flow Through Our Lives Paperback'' (2020), {{ISBN|978-0358108450}} (Likidoen arauak: Gure bizitzan zehar dabiltzan substantzia gozo eta arriskutsuak)

== Irakurketa gehigarria ==
* MacLeod, Donald. "[https://www.theguardian.com/education/2006/jun/27/universityteaching.highereducation Building bridges]". ''The Guardian''. 27 June 2006. Retrieved 26 October 2010.
* Mark Miodownik writing in ''The Guardian''. "[http://news.bbc.co.uk/1/hi/sci/tech/7328970.stm Are you happy?]". ''The Guardian''. 5 January 2008. Retrieved 26 October 2010.
* Mark Miodownik writing in BBC News. "[http://news.bbc.co.uk/1/hi/sci/tech/7328970.stm So who needs scientists?]". BBC News. 4 April 2008.
* "How it Works"  serie osoa DVDan argitaratu zen 2015erako, "The Secret Life of Materials" izenburuarekin.

* Prophet, Jane. "Muse of the lab shapes edgy art (2)". ''Times Higher Education''. 3 June 2005. Retrieved 26 October 2010.
* Dyckhoff, Tom. "It's the stuff of dreams". ''The Times''. 16 November 2005. Retrieved 26 October 2010.
* MacLeod, Donald. "Building bridges". ''The Guardian''. 27 June 2006. Retrieved 26 October 2010.
* Mark Miodownik writing in ''The Guardian''. "Are you happy?". ''The Guardian''. 5 January 2008. Retrieved 26 October 2010.
* Mark Miodownik writing in BBC News. "So who needs scientists?". BBC News. 4 April 2008. Retrieved 26 October 2010.
* The entire "How it Works" series was released on DVD in 2015 under the title "The Secret Life of Materials".

== Erreferentziak  ==
{{Erreferentzia zerrenda|30em}}

== Kanpo estekak ==

* [https://web.archive.org/web/20101216040138/http://www.markmiodownik.net/Site/Index-Page.html Webgune pertsonala]. WebCitation-ek 2010eko urriaren 26an zuen.
* Londresko King's College-ko webgunea. WebCitation-ek 2010eko urriaren 26an [https://web.archive.org/web/20101020042636/https://www.kcl.ac.uk/schools/nms/diveng/research/materials/mam/ artxibatu] zuen.
* [https://archive.today/20121223085238/http://www.mecheng.ucl.ac.uk/staff/?staff_id=mm Web orria Londresko University College-n]
* [http://www.instituteofmaking.org.uk/ Prestakuntza Institutua]
* [https://web.archive.org/web/20100829223003/http://www.intelligencesquared.com/people/m/mark-miodownik Profila adimenean<math>^2</math>]. WebCitation-ek 2010eko urriaren 26an zuen.
* [https://www.rigb.org/christmas-lectures/watch/2010/size-matters/elephants-cant-dance-but-hamsters-can-skydive Size Matters], Real Erakundea 2010 Gabonetako hitzaldiak, Mark Miodownikek aurkeztuak
* [https://www.youtube.com/watch?v=GEWFJiMK6CE Strange Materials with Mark Miodownik], Royal Institutionen grabatutako ekitaldia, 2013ko otsaila
* {{Cite web|izenburua='Stuff Matters': An EPS Christmas Lecture with Prof Mark Miodownik|argitaletxea=University of Birmingham|data=December 16, 2015|url=https://www.youtube.com/watch?v=FyAMo2QLTR0|lana=YouTube}}
* {{Cite web|izenburua=Stuff Matters|argitaletxea=MIT Materials Science and Engineering (DMSE)|data=June 18, 2018|url=https://www.youtube.com/watch?v=wxyY1lyC4gM|lana=YouTube}}
* {{Twitter}}

{{bizialdia|1969ko||Miodownik, Mark}}

[[Kategoria:Erresuma Batuko ingeniariak]]
[[Kategoria:Londrestarrak]]