Desfase

Fisikan, bi uhinen arteko desfasea bi faseen arteko desberdintasuna da, hau da, bi magnitude horien egoera, aldi berekoak izan ezin daitezkeenak eta aldi berdinak dituztenak. Normalean, fase-desberdintasun hori une berean neurtzen da bi uhinetan, baina ez beti espazioko leku berean. Horrelako desfaseak uhin mota askotarako gertatzen dira, argi-uhinak, soinu-uhinak eta uhin dardaratiak barne.

Neurketa

Honela neur daiteke desfasea:

• Angelu bat (radianetan, gradutan edo biretan).
• Denbora bat (segundotan edo multiplo bat edo aldiaren zati bat bezala).
• Distantzia bat (metrotan edo multiplo bat edo uhin-luzeraren zati bat bezala).

Desfasearen nozioa ez da uhin sinusoidaletara mugatzen. Edozein motatako uhinen edo aldizkako fenomenoen desfasajeaz hitz egin daiteke. Uhinen edo aldi desberdineko fenomenoen kasuan, desfaseak ez du interesik.

Aldizkakoak ez diren fenomenoetarako, aurrerapenaz edo atzerapenaz baino ezin da hitz egin.

Deskripzio matematikoa

Bi uhin senoidalen kasuan, $\omega$ pultsazio berekoak, matematikoki honela adieraziko dugu:

$y_1=A_1\cos (\omega t-k{x}_1+{\phi }_1)$

eta

$y_2=A_2\cos (\omega t-k{x}_2+{\phi }_2)$,

$\mathrm{\Delta }\phi$ desfasea $t$ instantean honelakoa da:

$\mathrm{\Delta }\phi =(\omega t-k{x}_2+{\phi }_2)-(\omega t-k{x}_1+{\phi }_1)$

Bi uhinek maiztasun bera badute eta posizioak aldatzen ez badira, desfasea konstante geratzen dela egiaztatzen da.

Aldiz, maiztasunak berdinak ez badira, desfasea denborarekin aldatzen da. Kasu hori batimentuetan gertatzen da.

$\mathrm{\Delta }\phi$ positiboa bada, 2. uhina 1. uhinarekiko aurreratzen ari da. Eta $\mathrm{\Delta }\phi$ negatiboa bada, 2. uhina 1. uhinarekiko atzeratzen ari da.