Monomio-en iturria ikusi

[[Fitxategi:Monomioak Azalpena 2. DBH - Jakindun.webm|thumb|Monomio baten '''zeinua''', '''koefizientea''', '''esponentea''' eta '''gradua''' kalkulatzeko modua.{{Jakindun}}]]
'''Monomioa''' Gai bakarreko [[adierazpen (matematika)|adierazpen aljebraikoa]] da. Gai hori [[zenbaki]]en eta [[aldagai (matematika)|aldagaien]] arteko [[Biderketa|biderkadura]] da. Adibidez:

:<math>a \cdot b = ab</math>
:<math>x \cdot x \cdot y = x^2 y</math>
:<math>p \cdot q\cdot q\cdot q\cdot r = pq^3 r</math>
Monomioak zenbaki bat ere biderkatuta eduki dezake, [[koefiziente (matematika)|koefizientea]] deitzen dena. Koefizientea monomioaren hasieran idazten ohi da.
:<math>2\cdot a \cdot b = 2ab</math>
:<math>3.15\cdot x \cdot x \cdot y = 3.15x^2 y</math>
:<math>\sqrt {5}p \cdot q\cdot q\cdot q\cdot r = \sqrt{5}pq^3 r</math>

Beraz, gai bakarreko [[polinomio]]a da monomioa.

== Eragiketak monomioekin ==

=== Monomioen batuketa eta kenketa ===

Monomioen [[batuketa]] edo [[kenketa]] egin ahal izateko monomioak antzekoak izan behar dira, hau da, gai aljebraiko ([[aldagai (matematika)|aldagaien]] zatia) berbera izan behar dute. Kasu horretan gai aljebraikoa mantentzen da eta koefizienteen batuketa edo kenketa egiten da. Adibidez:

:<math> x^2 z + 3x^2 z = 4x^2 z \,</math>
:<math> 3pqr-2pqr+5pqr=6pqr \,</math>

=== Monomioen biderketa eta zatiketa ===

[[Berreketa|Berreketen]] propietateak jarraitu behar dira.

:<math>xy^2\cdot 2x \cdot 3y^3= 2\cdot 3 \cdot x \cdot x \cdot y \cdot y \cdot y \cdot y \cdot y = 6x^2y^5</math>

:<math>\frac{xy^2\cdot 2x} {3y^3}=xy^2\cdot 2x \cdot 3^{-1}y^{-3}= \frac{2}{3}x^2y^{-1}</math>

==[[Fitxategi:Jakindun logoa.png|left|24px]] Ariketak ==
<gallery mode="packed" heights="120" style="background-color: #fef6e7; margin-left: 0;" caption="Monomioak">
Fitxategi:Monomioak Batuketak eta kenketak.webm|thumbtime=3|'''Monomioen''' batuketak eta kenketak lantzeko ariketa.
Fitxategi:Monomioak batuketak eta kenketak  Ariketa  2 DBH.webm|thumbtime=3|'''Monomioen''' batuketak eta kenketak lantzeko ariketa II.
Fitxategi:Monomioak biderketak eta zatiketak  Ariketa.webm|thumbtime=3|'''Monomioen''' biderketak eta zatiketak lantzeko ariketak.
Fitxategi:Monomioak  Ariketa  2 DBH.webm|thumbtime=3|'''Monomioa''' den edo ez identifikatzeko ariketa.
Fitxategi:Monomiak birpasoa  Ariketa  2 DBH.webm|thumbtime=3|'''Monomioen''' errepasoa.
Fitxategi:Monomioak potentziak  Azalpena  2 DBH.webm|thumbtime=3|'''Monomioen''' potentziak lantzeko ariketa.
Fitxategi:Monomioak  Ariketa  1 DBH.webm|thumbtime=3|'''Monomioak''' lantzeko ariketa.
</gallery>

== Kanpo estekak ==
{{autoritate kontrola}}

[[Kategoria:Oinarrizko aljebra]]
[[Kategoria:Polinomioak]]