Zerrenda:Π duten formulak

testwikitik
imported>Xabier Armendaritz(r)en berrikusketa, ordua: 19:16, 12 urtarrila 2025
(ezb) ←Berrikuspen zaharragoa | Oraingo berrikuspena ikusi (ezb) | Berrikuspen berriagoa→ (ezb)
Nabigaziora joan Bilaketara joan

Hona hemen π konstante matematikoarekin zerikusia duten formulen zerrenda.

Geometria klasikoa

π=L/d

non L d diametroko zirkunferentzia baten luzera baita.

A=πr2

non A r erradioko zirkulu baten azalera baita.

V=43πr3

non V baita r erradioko esfera baten bolumena.

S=4πr2

non S r erradioko esfera baten kanpo-azalera baita.

Fisikoa

Λ=8πG3c2ρ
ΔxΔph4π
Rμν12gμνR+Λgμν=8πGc4Tμν
F=|q1q2|4πε0r2
μ0=4π107N/A2
  • Anplitude txikiko pendulu sinple baten periodoa:
T2πLg
F=π2EIL2

Identitateak

Integralak

sech(x)dx=π
te1/2t2x2+xtdxdt=tet21/2x2+xtdxdt=π
111x2dx=π2
11dx1x2=π
dx1+x2=π (arku tangente baten forma integrala bere eremu osoan).
ex2dx=π (ikus Gauß-en Integrala).
dzz=2πi (Ikus, halaber, Cauchyren formula integral)
sinxxdx=π
01x4(1x)41+x2dx=227π

Serie infinitu eraginkorrak

k=0k!(2k+1)!!=k=02kk!2(2k+1)!=π2
12k=0(1)k(6k)!(13591409+545140134k)(3k)!(k!)36403203k+3/2=1π
229801k=0(4k)!(1103+26390k)(k!)43964k=1π (ikus Srinivasa Ramanujan)
365k=0((4k)!)2(6k)!9k+1(12k)!(2k)!(12716912k+1107012k+513112k+7+212k+11)=π[1]

Identitate hauek baliagarriak dira π-ren digitu bitar arbitrarioak kalkulatzeko:

k=0116k(48k+128k+418k+518k+6)=π
126n=0(1)n210n(254n+114n+3+2810n+12610n+32210n+52210n+7+110n+9)=π

Beste serie infinitu batzuk

ζ(2)=112+122+132+142+=π26 (ikus, halaber, Basileako arazoa eta Riemann-en zeta funtzioa)
ζ(4)=114+124+134+144+=π490
ζ(2n)=k=11k2n=112n+122n+132n+142n+=(1)n+1B2n(2π)2n2(2n)! non B2n Bernoulliren zenbaki bat baita.
n=13n14nζ(n+1)=π[2]
n=0((1)n2n+1)1=1113+1517+19=arctan1=π4 (Leibnizko seriea)
n=0((1)n2n+1)2=112+132+152+172+=π28
n=0((1)n2n+1)3=113133+153173+=π332
n=0((1)n2n+1)4=114+134+154+174+=π496
n=0((1)n2n+1)5=115135+155175+=5π51536
n=0((1)n2n+1)6=116+136+156+176+=π6960
π=1+12+13+1415+16+17+18+19110+111+112113+ (Euler, 1748)
Lehenengo bi terminoen ondoan, zeinuak honela zehazten dira: izendatzailea 4m - 1 formako zenbaki lehena bada, zeinua positiboa da; izendatzailea 4m + 1 formako zenbaki lehena bada, negatiboa da; zenbaki konposatuen bidez, zeinua faktoreen zeinuen biderkaduraren berdina da.[3]

Machin-en formulak

π4=4arctan15arctan1239 (Machinen jatorrizko formula)
π4=arctan1
π4=arctan12+arctan13 (Eulerrena)
π4=2arctan12arctan17 (Hermann-ena)
π4=2arctan13+arctan17 (Huttonena edo Vegarena)[4]
π4=5arctan17+2arctan379
π4=12arctan149+32arctan1575arctan1239+12arctan1110443
π4=44arctan157+7arctan123912arctan1682+24arctan112943
π2=n=0arctan1F2n+1=arctan11+arctan12+arctan15+arctan113+

non Fn baita enegarren Fibonacci-ren zenbakia.

Serie infinitu batzuk

Hona hemen pi-rekin lotutako serie infinitu batzuk:[5]

π=1Z Z=n=0((2n)!)3(42n+5)(n!)6163n+1
π=4Z Z=n=0(1)n(4n)!(21460n+1123)(n!)44412n+1210n+1
π=4Z Z=n=0(6n+1)(12)n34n(n!)3
π=32Z Z=n=0(512)8n(42n5+30n+551)(12)n364n(n!)3
π=274Z Z=n=0(227)n(15n+2)(12)n(13)n(23)n(n!)3
π=1532Z Z=n=0(4125)n(33n+4)(12)n(13)n(23)n(n!)3
π=8585183Z Z=n=0(485)n(133n+8)(12)n(16)n(56)n(n!)3
π=5523Z Z=n=0(4125)n(11n+1)(12)n(16)n(56)n(n!)3
π=23Z Z=n=0(8n+1)(12)n(14)n(34)n(n!)39n
π=39Z Z=n=0(40n+3)(12)n(14)n(34)n(n!)3492n+1
π=21111Z Z=n=0(280n+19)(12)n(14)n(34)n(n!)3992n+1
π=24Z Z=n=0(10n+1)(12)n(14)n(34)n(n!)392n+1
π=455Z Z=n=0(644n+41)(12)n(14)n(34)n(n!)35n722n+1
π=433Z Z=n=0(1)n(28n+3)(12)n(14)n(34)n(n!)33n4n+1
π=4Z Z=n=0(1)n(20n+3)(12)n(14)n(34)n(n!)322n+1
π=72Z Z=n=0(1)n(4n)!(260n+23)(n!)444n182n
π=3528Z Z=n=0(1)n(4n)!(21460n+1123)(n!)444n8822n

non

(x)n

beheranzko faktorialeko Pochhammerren ikurra da.

Produktu infinituak

(Euler)π4=3454781112131217161920232429283132
non zenbakitzaileak zenbaki lehenak baitira; eta izendatzaile bakoitza zenbakitzailetik hurbilen dagoen 4ren multiploa baita.
n=14n24n21=2123434565678789=43161536356463=π2

Vieèteko formula:

222+222+2+22=2π

Frakzio jarraituak

π=3+126+326+526+726+
π=41+123+225+327+429+
π=41+122+322+522+722+

(ikus, halaber, zatiki jarraitua)

Denetarik

n!2πn(ne)n (Stirling-en hurbilketa)
eiπ+1=0 (Eulerren identitatea)
k=1nφ(k)3n2π2 (ikus Eulerren Φ funtzioa)
k=1nφ(k)k6nπ2 (ikus Eulerren Φ funtzioa)
Γ(12)=π (ikus Gama funtzioaren trambea)
π=Γ(1/4)4/3agm(1,2)2/32 (non agm baita aritmetika ertaina-geometrikoa)
limn1n2k=1n(nmodk)=1π212 (non mod baita modulu-funtzioa, n-ren eta k-ren arteko zatiketaren hondarra ematen duena)
(unitate zirkulu baten azalera ebaluatzeko Riemann-en batukaria)π=limn4n2k=1nn2k2
π=limn24nn(2nn)2 (Stirling-en hurbilketaren bidez)

Erreferentziak

Txantiloi:Erreferentzia zerrenda

Kanpo estekak

Txantiloi:Autoritate kontrola