Azido fosforiko

Txantiloi:Konposatu kimiko infotaula Azido fosforikoa (azido ortofosforikoa, azido monofosforikoa edo azido fosforikoa (V)) konposatu inorganiko koloregabea da, usainik gabea, solidoa, fosforoduna, $\mathrm{H}{\phantom{A}}_3\mathrm{P}\mathrm{O}{\phantom{A}}_4$ formula kimikoarekin. Eskuarki, % 85eko ur-disoluzioan erabiltzen da, likido koloregabea eta usaingabea sortzen duena, xarabe ez-lurrunkorra. Substantzia kimiko industrial garrantzitsua da, eta ongarri askoren osagaia da.

Konposatua azido bat da. $\mathrm{H}{\phantom{A}}^{+}$ hiru ioiak kentzeak $\mathrm{P}\mathrm{O}{\phantom{A}}_4{\phantom{A}}^{-3}$ fosfato-ioia ematen du. Protoi bat edo bi mugitzeak $\mathrm{H}{\phantom{A}}_2\mathrm{P}\mathrm{O}{\phantom{A}}_4{\phantom{A}}^{-}$ fosfato-ioia eta $\mathrm{H}\mathrm{P}\mathrm{O}{\phantom{A}}_4{\phantom{A}}^{-2}$ hidrogeno-fosfato-ioia ematen ditu, hurrenez hurren. Azido fosforikoak organofosfato izeneko esterrak eratzen ditu.

Azido ortofosforiko izena azido espezifikoa beste azido fosforiko batzuetatik (azido pirofosforikoa, adibidez) bereizteko erabil daiteke. Hala ere, "azido fosforiko" hitzak, maiz, konposatu espezifiko hori esan nahi du, eta horixe da gaur egungo IUPAC nomenklaturak jasotzen duen esanahia.