Furfural

Kimika organikoan furfurala konposatu organiko aromatikoa da, C₄H₃OCHO formula duena. Furanoen familiako aldehido bat da. Likido kolorgea da. Koloratzaileen, produktu farmazeutikoen eta erretxinen sintesian eta, disolbatzaile moduan, petrolioaren fintzean erabiltzen da.

Produktu natural askoren azukreen deshidratzioaren emaitza da, adibidez zerrautsarena. Halaber, berotutako edo kuzinatutako elikagaia anitzetan aurki daiteke hala nola, kafean edo ogi integralean.

Sintesia

Furfurala pentosen, xilosaren bereziki, azidoki katalizatutako deshidratazioz lortzen da.

$\mathrm{C}{\phantom{A}}_5\mathrm{H}{\phantom{A}}_{10}\mathrm{O}{\phantom{A}}_5\stackrel{\mathrm{H}{\phantom{A}}_2\mathrm{S}\mathrm{O}{\phantom{A}}_4}{\to }\mathrm{C}{\phantom{A}}_5\mathrm{H}{\phantom{A}}_4\mathrm{O}{\phantom{A}}_2+3\mathrm{H}{\phantom{A}}_2\mathrm{O}$

Lignitoaren hemizelulosatik erdiesten dira pentosa horiek.

Erabilera

Furfurala lehengai berriztatzaile inportantea da. Izan ere, erraz produzi ditzake disolbatzaileak, polimeroak edo erregaiak erredukzio katalitiko baten bidez.

Furfuralaren hidrogenazioz furfuril alkohola sintetizatzen den zein erretxinak ekozteko usatzen den. Hidrogenazioa areagotzen bada, tetrahidrofurfuril alkohola lortzen da, herbizida askoren formulazioan baliatzen dena.

2-Metiltetrahidrofurano disolbatzailea sintetizatzeko ere usatzen da lehengai gisa. Furfural hutsa ere disolbatzaile eraginkorra da.