X
X edo ixa euskal alfabetoko hogeita bosgarren hizkia da. X (larriz) eta x (xehez) idazten da.
Erromatar zenbakeran, X hizkiak 10 zenbakiaren balioa du. Matematikan erabiltzen da ezezaguna den ekuazio bateko zatia adierazteko. Hedapenez, X erabili izan da ezezagun hori adierazteko, adibidez X izpi edo X-Men.
Erabilera idatzia historian
Euskara
X hizkia gaur egun euskaraz ezagutzen dugun soinua adierazteko aspalditik erabili izan da. Euskarazko lehen testuetan, adibidez 1545. urteko Bernart Etxepareren Linguae vasconum primitiae, jadanik agertzen da gaurko soinu bera adierazteko: gaixtoa, gaixoa, merexi, ixil, xahu. Hala ere, historian zehar soinu hau adierazteko Euskal Herriko iparraldean Txantiloi:Angbr ere idatzi izan da eta hegoaldean Txantiloi:Angbr, Txantiloi:Angbr eta Txantiloi:Angbr[1].
Euskal ortografian, igurzkari sabai-hobikari (edo hobiosteko) ahoskabe bat adierazten du. Hots hau Nazioarteko Alfabeto Fonetikoan [ʃ] ikurrarekin adierazia da.
Erreferentziak
Txantiloi:Erreferentzia zerrenda